Randa Maroufi, Nabila & Keltoum, 2015


In haar huidige identiteitscrisis lijkt Europa de eigen geschiedenis te vergeten. Een angstig politiek discours werpt het krachtige beeld op van Europa in gevaar, dat geradicaliseerde en geculturaliseerde ‘immigranten’ verantwoordelijk houdt voor problemen van de huidige tijd – het uiteenvallen van de verzorgingsstaat, het afbrokkelen van Europese waarden, verminderde werkzekerheid, schaarste van betaalbare woningen. Hoewel dit beeld duidelijk aansluit bij de stemming van velen en door sommige burgers als realiteit wordt ervaren (en daarom ook serieus genomen dient te worden) is het een onvolledige en zelfs nalatige representatie, dat hedendaags Europa voorstelt alsof  haar geschiedenis van kolonialisme en (post)koloniale migratie die haar heeft gevormd tot wat ze is, uit afzonderlijke en verouderde verhalen bestaat. Dergelijke visies schilderen Europa af als een bedreigde cultuur, en immigranten en zogenaamde vluchtelingen alsof zij losstaan van de hedendaagse geopolitieke structuren die Europa medeplichtig maken aan wereldwijde ongelijkheid en de ongelijke verdeling van bestaansonzekerheid.

Deze tentoonstelling grijpt in in deze discussies over Europa’s identiteit en Europa’s bedreiging, en biedt complexere, (affectieve) geschiedvertellingen van het heden. De deelnemende kunstenaars, Alana Jelinek, Rajkamal Kahlon, Servet Kocyigit, en Randa Maroufi bestrijden op verschillende manieren de dominante ‘vergeetachtige’ voorstellingen van (post)koloniaal Europa. Hoe voelt het om te vergeten hoe Europa werd gevormd? Wat zijn de wortels van het heden? Hoe is het om in het hier en nu de last te dragen van die vergetelheid? Hoe reageren kunstenaars op de ongelijke invloed en gevolgen van de doorlopende nalatenschap van kolonialisme en racisme? Door enkele van de voornaamste zorgen –waaronder zorgen over Europese waarden,  zogenaamde aanvallen op Europese talen en culturen, of nationalistische noties van economische onzekerheid - waaraan hedendaagse angsten worden opgehangen aan te kaarten, nodigt de tentoonstelling uit tot kritischer nadenken over de doorlevende geschiedenis van kolonialisme en migratie en de belangrijke rol daarvan in de totstandkoming van Europa.